In opdracht van Economische Zaken en in het kader van Amsterdams Ondernemersprogramma (AOP) is de mate van ondernemerschap voor Amsterdam en de afzonderlijke stadsdelen onderzocht in negen factsheets. In Amsterdam zijn in 2010 72.342 ondernemingen. Dit aantal is de afgelopen tien jaar met bijna 50 procent toegenomen. Ongeveer een derde van de ondernemers heeft een bedrijf in de zakelijke dienstensector. Eén op de tien opereert in de cultuur- en recreatiesector en een vergelijkbaar deel in de detailhandel. Het aantal ondernemingen in de cultuur- en recreatiesector en zakelijke diensten is daarbij de afgelopen tien jaar het sterkst gestegen met respectievelijk 23 en 9 procent, terwijl het aantal vestigingen in de financiële sector licht gedaald is met 2 procent.

Ondernemers in Amsterdam, 2010

Bijna tweederde van de Amsterdamse ondernemingen is te vinden in de stadsdelen Centrum, Zuid en West. In de stadsdelen buiten de ring en in Noord zijn de minste ondernemers te vinden. Dit wil niet zeggen dat hier weinig mensen werken. Door de aanwezigheid van meerdere zeer grote bedrijven zijn deze stadsdelen belangrijke werkgelegenheidsgebieden voor stad en Metropoolregio. Maar verder kent Amsterdam met name kleine ondernemingen (die bovendien steeds kleiner worden). Tweederde van de ondernemingen in Amsterdam is een eenpersoonsbedrijf tegenover 57 procent in Nederland in 2010. Vooral in stadsdeel West en Oost zijn relatief veel kleine bedrijven. Een groot deel van de eenpersoonsbedrijven valt onder de categorie zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers). In 2010 zijn er naar schatting 42.000 zzp’ers in Amsterdam. In de stadsdelen Zuid, West en Centrum zijn de meeste zzp’ers te vinden, in ieder geval meer dan 8.000.

Ondernemersquote

Het aantal ondernemingen wordt gebruikt om de ondernemersquote te berekenen, een maatstaf voor het ondernemersklimaat. De ondernemersquote is het aandeel van de beroepsbevolking dat ondernemer is. Hoe hoger deze quote, hoe meer ondernemers en hoe minder personen in loondienst. Ook hieruit blijkt dat de verschillen tussen de stadsdelen groot zijn. Van alle stadsdelen heeft Centrum in 2011 de hoogste ondernemersquote, namelijk 35,8 procent. Dit aandeel ligt ruim boven de Amsterdamse ondernemersquote van 18,4 procent. De stadsdelen die verder van het centrum verwijderd zijn hebben een lagere quote. Hier zijn minder (maar soms wel grotere) ondernemingen te vinden of domineert de woonfunctie.

Zo is de toegevoegde waarde (BRP) van de Amsterdamse Metropoolregio tussen 1995 en 2009 met 2,7 procent per jaar gestegen en in de rest van Nederland met 2,1 procent. In 2009 kwam 17 procent van het Binnenlands Product voor rekening van de Metropoolregio, terwijl het aandeel werkzame personen 16 procent is en het aandeel van de totale bevolking 14 procent (Economische Verkenningen, 2011).