Fors verlies PvdA bij de Provinciale Statenverkiezingen 2007
- 9 maart 2007
Tien keer mochten kiesgerechtigde Amsterdammers de afgelopen vijf jaar naar de stembus, waarvan drie keer in het afgelopen jaar. Voor veel kiezers was niet zo duidelijk waar de verkiezingen voor de Provinciale Staten nu over gingen. Over de uitkomst van de kabinetsformatie, over de samenstelling van de Eerste Kamer, helemaal nergens over of gewoon over de (in zetels gekrompen) middelste verdieping van het huis van Thorbecke? Landelijke overwegingen, vrij van 'strategisch stemgedrag', lijken de uitslag sterk te hebben bepaald. In grote lijnen wijkt de uitslag in de hoofdstad dan ook niet af van die in het land als geheel.
Uitslag Amsterdam
In Amsterdam is de PvdA, ondanks fors verlies, de grootste partij gebleven. Van de bijna 40% die bij de Gemeenteraadsverkiezingen een jaar geleden werd gerealiseerd, was in november nog 30% over; nu resteert nog 23,7%. De SP ging in diezelfde periode van 13,4% naar 18,5% bij de Kamerverkiezingen, een resultaat dat net niet werd vastgehouden: 18,4% nu. De derde grote linkse partij, GroenLinks, profiteerde dit keer het meest van het voortgaande verlies van de PvdA en kreeg 17,3% van de stemmen tegen ongeveer 13% bij de voorgaande gelegenheden. Opmerkelijk is ook het herstel van de VVD. Zonder deelname van Wilders en zich afzettend tegen voormalig coalitiepartner CDA, is het dal waarin de partij zich na de kamerverkiezingen bevond verlaten. Ook D66 stijgt licht in de kiezersgunst. De ChristenUnie-SGP en de Partij voor de Dieren wisten hun goede resultaat van de kamerverkiezingen niet alleen vast te houden, maar zelfs te verbeteren, ongetwijfeld mede als gevolg van de lage opkomst. Het CDA verloor, net als coalitiepartner PvdA, zij het veel minder sterk. De Ouderenpartij NH/VSP behaalde 2,5% en Noord-Holland Anders/De Groenen 1,1%.
Opkomst
De opkomst ligt in Amsterdam met 40,8% hoger dan de 39,2% vier jaar geleden; dat is anders dan de landelijke trend. Vermoedelijk is de stempas, de mogelijkheid om bij een willekeurig stembureau te stemmen, daarbij een belangrijke factor. De stempas is overigens ook de reden dat uitslagen op stadsdeelniveau minder goed vergelijkbaar zijn met vier jaar geleden. Zo blijkt de opkomst vooral in Centrum, met veel arbeidsplaatsen en vervoersknooppunten, sterk te zijn gestegen. Niettemin is opvallend dat in de drie stadsdelen in de Westelijke Tuinsteden en in Bos en Lommer de opkomst daalde en in Amsterdam-Noord het aandeel stemmen op de enige protestpartij, de Ouderenpartij NH/VSP, het hoogste was; de SP wist in Amsterdam-Noord het hoogste resultaat van alle stadsdelen te bereiken.Anders dan bij de laatste Gemeenteraadsverkiezingen is de PvdA niet in alle stadsdelen de grootste. In Centrum, Westerpark en Oud-West haalde GroenLinks de meeste stemmen en in Oud-Zuid en ZuiderAmstel de VVD.
Zetels Gemeenteraad
Als de uitslag van de verkiezingen voor de Provinciale Staten zou worden doorgerekend naar gemeenteraadszetels zou de huidige coalitie haar meerderheid verliezen en maar 19 zetels overhouden: 11 voor de PvdA en 8 voor GroenLinks. De SP zou op 9 zetels uitkomen, de VVD op 8, het CDA op 3, D66 en PvdD op 2. CUSGP, ten slotte, zou net als de OPVSP 1 zetel krijgen.