Arbeidsparticipatie in Amsterdam gelijk gebleven ondanks veroudering bevolking

Tussen 2001 en 2007 is de arbeidsparticipatie in Amsterdam gelijk gebleven: 72%. Dit is opmerkelijk omdat de veroudering van de bevolking een daling van de arbeidsparticipatie tot gevolg kan hebben. Immers ouderen zijn minder vaak actief op de arbeidsmarkt. Als alle leeftijdsgroepen in 2007 evenveel hadden deelgenomen aan de arbeidsmarkt als in 2001 was de participatie gedaald van 72% naar 70%. Dat deze daling niet heeft plaatsgevonden is te danken aan de enorm gestegen arbeidsparticipatie van 45-plussers.

Hogere arbeidsdeelname 45-plussers

Van alle 45-plussers steeg de arbeidsparticipatie, maar van de ouderen relatief nog het meest. Vooral de 55-59 jarigen lijken met een inhaalslag bezig ten opzichte van de leeftijdsgroep daaronder (50-54 jarigen). De participatie van 55-59 jarigen steeg met meer dan 25 procentpunt van 39% in 1997 naar 65% in 2007. De stijging vond zowel onder mannen als onder vrouwen plaats: de participatie van 55-59 jarige mannen steeg van 53% in 1997 naar 76% in 2007, de participatie van vrouwen in deze leeftijdsgroep verdubbelde in deze jaren van 24% naar 54%.Opmerkelijk is dat de participatie van de 60-plussers pas na 2001 sterk is toegenomen: van 19% in 2001 naar 33% in 2007. Mogelijk is dit het effect van de recent veranderde pensioenregelingen, waardoor 60-plussers langer doorwerken.

Veroudering arbeidsaanbod

De leeftijdssamenstelling van de potentiële beroepsbevolking, de 15-64 jarigen, veranderde de afgelopen jaren in hoog tempo. De leeftijdsgroep die het meest actief is op de arbeidsmarkt (25-34 jarigen) nam het snelst in aantal af: in 1997 maakte zij nog bijna een derde (32%) van de potentiële beroepsbevolking uit, in 2007, 10 jaar later, is dat nog maar een kwart (26%). Het aandeel 45-plussers nam evenredig toe van 28% in 1997 naar 33% in 2007. De laatste jaren nam vooral het aantal 55-plussers toe. Tegenover deze veroudering van de beroepsbevolking staat wel een toename van de jongste leeftijdsgroep, de 15-24 jarigen. Op korte termijn betekent deze groep minder voor de arbeidsmarkt omdat velen van hen nog een opleiding volgen of studeren.

Positie Amsterdam relatief gunstig

Ook in Nederland als geheel vindt een veroudering van het arbeidsaanbod plaats. Deze is zelfs veel sterker dan in Amsterdam. Hoewel het aandeel 25-34 jarigen in Amsterdam is afgenomen, is dit aandeel in 2007 altijd nog veel groter (26%) dan landelijk (19%). Het aandeel 45-plussers in Amsterdam is evenredig kleiner dan landelijk.

Leeftijdsopbouw bevolking van 15-64 jaar in Nederland en Amsterdam, 2007

Naar verwachting zal de Amsterdamse potentiële beroepsbevolking ook in de toekomst minder verouderen dan landelijk. Door het hogere geboortecijfer onder immigranten in de laatste decennia van de vorige eeuw en doordat Amsterdam jongeren uit de rest van Nederland aantrekt voor studie of werk zal Amsterdam ook de komende jaren minder verouderen in vergelijking met Nederland als geheel.De veroudering van de bevolking zal er in geheel Nederland zelfs toe leiden dat het totale arbeidsaanbod afneemt: volgens het CBS is de afname van het aantal 20-64 jarigen vorig jaar (2007) al ingezet. De verwachting is dat dit in Amsterdam niet zal gebeuren: de potentiële beroepsbevolking zal juist in aantal blijven toenemen. Voorwaarde is wel dat de woningbouw op peil blijft zodat in Amsterdam geboren jongeren en jongeren die hier gestudeerd hebben, niet naar elders hoeven uit te wijken.

Bronnen

• Fact sheet 7. Demografische ontwikkelingen, Dienst Onderzoek en Statistiek, Dienst Ruimtelijke Ordening, Amsterdam, november 2007.
• Persbericht CBS. “Afname potentiële beroepsbevolking begint”, februari 2007.
• Regionale Enquête Beroepsbevolking, Dienst Onderzoek en Statistiek, Amsterdam.