Dienstverlening bij geldproblemen
- Publicatie
- september 2022
De gemeente Amsterdam wil de communicatie rondom en tevredenheid over de verschillende regelingen voor Amsterdammers met weinig geld, waaronder schuldhulpverlening, continu verbeteren. Hiervoor wil de afdeling Armoedebestrijding de ervaringen en ideeën van (potentiële) gebruikers van deze regelingen inzetten. Om Amsterdamse minima mee te laten praten over het verbeteren van regelingen voor Amsterdammers met weinig geld, heeft WPI Onderzoek, Informatie en Statistiek gevraagd om een Stadspaspanel op te zetten voor deze doelgroep. In het najaar van 2019 en 2020 zijn al onder dezelfde doelgroep soortgelijke onderzoeken gedaan. Bij deze onderzoeken is gevraagd aan de respondenten of zij mee willen doen met het Stadspaspanel. In totaal lieten 385 respondenten hun e-mailadres achter. Deze groep mensen is 1 juni 2021 uitgenodigd lid te worden van het Stadspaspanel. Ook heeft WPI via verschillende kanalen hun doelgroep geattendeerd op het bestaan van het nieuwe panel. Na enkele weken werven en op het moment van uitvoering van het huidige onderzoek telde het panel 268 leden.
Wisselende bekendheid met dienstverlening rondom geldproblemen of schulden
Ruim twee derde van de respondenten weet dat iedere Amsterdammer in elk stadsdeel gratis hulp kan krijgen bij geldproblemen of schulden en ongeveer een derde is bekend met het gratis telefoonnummer bij geldproblemen of schulden. Verder weet een kwart van de respondenten dat de gemeente sinds januari 2021 verplicht is om contact op te nemen en hulp te bieden als iemand achterloopt met het betalen van rekeningen (zorgverzekering, huur, energie en water).
Er is best wat verschil in bekendheid tussen de organisaties waar Amsterdammers terechtkunnen voor hulp bij geldproblemen (57 procent van de respondenten kent het Stadsloket en 22 procent Grip op je Geld). Ruim 14 procent kent geen enkele hulporganisatie. Naast de vele organisaties die actief zijn in de hulpverlening, zijn er ook verschillende opties voor hulp vanuit de gemeente Amsterdam zelf. De bekendheid met deze dienstverlening varieert van 14 procent bij advies bij aanmaningen tot 60 procent bij het schuldhulptraject.
Meeste respondenten zoeken hulp indien nodig
Ruim driekwart van de respondenten (n=131) heeft (heel) goed overzicht in de persoonlijke financiën. Ruim een vijfde heeft de neutrale optie aangevinkt. Tien respondenten (6 procent) geven aan dat ze (helemaal) geen overzicht hebben.
De helft van de respondenten geeft aan wel contact op te nemen met de gemeente als zij in een situatie terechtkomen waarin zij geldproblemen hebben en ongeveer een op de zeven respondenten is niet van plan om contact te nemen bij geldproblemen (n=24). Verder geeft 18 procent van de respondenten (n=31) aan dat zij al eens eerder contact hebben opgenomen bij geldproblemen in het verleden. Daarnaast weet een op de vijf respondenten niet wat zij in een dergelijke situatie zouden doen. In totaal maakt dit dat tweederde van de respondenten contact opneemt of denkt op te nemen bij geldproblemen.
Schaamte en wantrouwen belangrijkste redenen om zelf geen hulp te zoeken
Respondenten die geen hulp zoeken bij de gemeente bij geldproblemen geven aan dat ze problemen zelf willen oplossen en/of dat ze de overheid wantrouwen. Een aantal respondenten geeft angst over privacy aan als eventuele belemmering om contact op te nemen.
Niet veel tevredenheid over gekregen hulp bij geldproblemen
De dienstverlening rond hulp bij geldproblemen krijgt gemiddeld een 5,6. Het gaat om een kleine groep respondenten, de uitkomsten moeten daarom voorzichtig worden geïnterpreteerd. Zes respondenten gaven een 8, maar in totaal twaalf respondenten gaven een 5 of lager. Over het algemeen vinden de respondenten die een hoog cijfer geven dat zij goed geholpen werden. Respondenten die een laag cijfer geven, vinden onder andere dat de medewerkers niet genoeg expertise hebben en dat het traject omslachtig was.
Op afspraak tijdens kantooruren langskomen voor hulp geniet voorkeur
Er is aan 151 respondenten gevraagd welke soort dienstverlening hun voorkeur zou hebben bij geldproblemen/schulden. Twee derde wil direct contact door langs te komen, terwijl 17 procent telefonisch contact wil. Slechts 8 procent geeft de voorkeur aan online contact. Een paar respondenten geven aan dat zij het liefst contact opnemen via e mail.
Ruim de helft van de respondenten wil (51 procent) op afspraak geholpen worden. Een derde heeft geen voorkeur en slechts 7 procent wil geholpen worden zonder afspraak van tevoren te maken. Vier op de tien respondenten wil tijdens kantooruren geholpen worden. Een op de acht wil na kantooruren geholpen worden en zowel 5 procent voor kantooruren als in het weekend. Een derde van de respondenten heeft geen voorkeur.
Verdeeldheid over beste manier van benaderen bij betalingsachterstand
De gemeente kan op verschillende manieren contact kan opnemen om hulp te bieden bij betalingsachterstanden. Daarbij zijn vier antwoordopties gegeven: telefonisch, per e-mail, per brief of direct contact door langskomen. Deze vier categorieën zijn elk gekozen door een vijfde tot een kwart van de respondenten. Hieruit kan geconcludeerd worden dat er geen eensgezindheid is over het beste manier van benaderen door de gemeente. Slechts 3 procent vindt dat de gemeente zich er niet mee moet bemoeien.
Een aantal respondenten geeft aan dat er meer persoonlijk contact moet zijn en dat er hulp op maat moet worden geboden. Daarnaast vinden sommige respondenten dat er meer informatie moet komen over de mogelijkheden en dat dit op een duidelijke en laagdrempelige manier wordt aangeboden. Tenslotte vindt een aantal respondenten dat er zo vroeg mogelijk hulp moet worden geboden, wanneer er geldproblemen ontstaan.