Evaluatie Soundworks en Sportworks
- Publicatie
- augustus 2025
Soundworks en Sportworks zijn trajecten die de gemeente Amsterdam biedt aan jongeren die zijn uitgevallen uit werk of opleiding. Deze trajecten zorgen voor structuur in de dag en brengt de jongeren een gemeenschap waarop zij kunnen terugvallen. Op de langere termijn zorgt het voor meer zelfvertrouwen bij de jongeren en helpt het hen om werk, een opleiding, een stage of dagbesteding te vinden. Dat blijkt uit dit onderzoek van O&S.

De deelnemende jongeren hebben vaak problemen op meerdere leefgebieden, zoals hun psychische gezondheid of hun thuissituatie. Het doel van de trajecten is om de jongeren te motiveren om stappen te zetten richting werk, opleiding of participatie, zoals dagbesteding.
De trajecten verbinden de problemen waar de jongeren tegenaan lopen met het onderwerp waar zij interesse in hebben: muziek of sport. Tijdens een traject werken de jongeren aan hun doelen in de muziek of sport en parallel daaraan aan doelen op het gebied van bijvoorbeeld weerbaarheid, financiën en voorbereiding voor werk of opleiding.
Onderzoek en statistiek heeft onderzocht wat de werkzame elementen van de trajecten zijn, en welke opbrengsten ze voor jongeren hebben. We hebben de trajecten geobserveerd en interviews gehouden met professionals, jongeren en initiatiefnemers van de twee trajecten.
Resultaten
De deelnemers aan het onderzoek noemen meerdere werkzame elementen van de trajecten:
- De begeleiding is streng maar zorgzaam.
- De begeleiders en gastsprekers sluiten aan bij de leefwereld van de jongeren.
- De gastsprekers fungeren als rolmodellen.
- Onder deelnemers en oud-deelnemers heerst een gemeenschapsgevoel, vooral bij Soundworks, maar ook (in mindere mate) bij Sportworks.
- Familie en vrienden van de jongeren worden betrokken bij het eindconcert van Soundworks en de einddag van Sportworks.
- Theorie wordt afgewisseld met praktijk.
- Er zijn oplossingen voor potentiële belemmeringen. Zo mogen jongeren eerder weg om hun kind van school te halen of is er een reiskostenvergoeding.
- Bij Sportworks kunnen de jongeren een diploma op mbo-2-niveau halen.
Op korte termijn zorgen de trajecten voor een ritme en structuur in de dag van de jongeren. Ook verbetert hun gezondheid, zowel lichamelijk als geestelijk. Daarnaast brengt een traject hen een gemeenschap om op terug te kunnen vallen. Mede daardoor hebben de jongeren minder last van stress en eenzaamheid. Maar het helpt hen ook om vol te houden als het tegenzit.
Op langere termijn vergroten de trajecten het zelfvertrouwen en de veerkracht van de jongeren. Vaak vinden zij ook een passende opleiding, passend werk of een stage of dagbesteding. Het lijkt de jongeren ook vaker te lukken om hun werk vol te houden.
Verbeterpunten
Een punt van zorg is dat Soundworks en Sportworks niet genoeg bekend zijn onder de medewerkers van het Amsterdamse jongerenpunt WOJ. Ook bestaat de wens om een psycholoog en/of coach bij de trajecten te betrekken. Daarnaast vinden de deelnemers van Soundworks dat het programma gestructureerder zou moeten zijn. Ten slotte bestaat er bij een aantal geïnterviewde deelnemersde wens om een opleidingsbudget in te kunnen inzetten.