Evaluatie stembureaus Europese Verkiezingen 2024 en referendum
- Publicatie
- december 2024
Medewerkers op de stembureaus en tellocaties tijdens de afgelopen verkiezingen zijn overwegend positief over de voorbereidingen en het verloop van de verkiezingsdag en teldagen. De verbeterpunten die zij noemen, gaan over de vergoeding, de catering en locatie van de centrale telling. Dit blijkt uit de evaluatie van de Europese Verkiezingen en het referendum over de Hoofdgroenstructuur onder alle werkzame personen op een stembureau of tellocatie. Onderzoek en Statistiek voerde die evaluatie uit in opdracht van Bureau Verkiezingen.
Op 6 juni 2024 vonden de verkiezingen voor het Europees Parlement en het Amsterdamse referendum over de Hoofdgroenstructuur plaats. Bureau Verkiezingen heeft Onderzoek en Statistiek gevraagd de organisatie te evalueren zodat ze die bij de volgende verkiezingen kunnen verbeteren.
Daarom heeft Onderzoek en Statistiek een enquête uitgezet onder alle werkzame personen op de stemlocaties en bij de centrale telling (officieel centrale stemopneming, CSO). 2.051 stembureaumedewerkers (57 procent) en 333 medewerkers bij de locatie van de centrale telling (53 procent) hebben de vragenlijst volledig ingevuld. De respons geeft een goed beeld van de meningen van medewerkers met alle verschillende functies binnen de stembureaus. Ook zijn er reacties van medewerkers van stembureaus uit alle stadsdelen.
Werkdag op stembureau
Drie keer eerder zijn vergelijkbare evaluaties uitgevoerd: na de Tweede Kamerverkiezingen van 2021, de Gemeenteraadsverkiezingen van 2022 en de Tweede Kamerverkiezingen van 2023. Net zoals bij deze eerdere verkiezingen zijn ook deze keer de medewerkers overwegend positief over de voorbereidingen en het verloop van de dag. Zij waren dit jaar meer tevreden over de locatie van stembureaus en het pauzeschema. Dat waren kritiekpunten bij de voorgaande verkiezingen.
De verkiezingsdag zelf is goed verlopen volgens medewerkers. Vergeleken met de Tweede Kamerverkiezingen van 2023 en de Gemeenteraadsverkiezingen van 2022 vindt een groter deel van de medewerkers dat het telproces nauwkeurig en op goed tempo is verlopen. Maar zij zijn dit jaar wel minder tevreden over de vergoeding. De vergoeding was dit jaar ook lager dan eerdere jaren.
Ook noemen de medewerkers verschillende verbeterpunten. Zo zouden zij graag betere koffie willen op de locatie en een lunchpakket krijgen. Verder denken zij dat er verbeteringen mogelijk zijn op enkele technische aspecten. Sommigen vonden dat het indelen bij de stembureaus lastig ging. Ook moet ervoor gezorgd worden dat de iPads altijd goed werken en dat er niets misgaat rondom de parkeervrijstellingen.
Al met al beoordelen de medewerkers de werkdag met een 8,0. Dit is vergelijkbaar met de Tweede Kamerverkiezingen van 2023, maar iets hoger dan tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 en Gemeenteraadsverkiezingen in 2022. Negen op de tien werknemers geven ook aan zich volgend jaar (waarschijnlijk) weer aan te willen melden voor een functie op een stembureau op de verkiezingsdag.
Centrale telling
Ook het merendeel van de medewerkers bij de centrale telling is positief over de voorbereidingen en het verloop van de teldagen. Zij beoordelen de centrale telling gemiddeld met een 7,8. Dit is ongeveer gelijk aan de beoordeling van de centrale telling tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 2023. Net als de stembureaumedewerkers weten de meeste medewerkers bij de centrale telling zeker dat ze zich volgend jaar (waarschijnlijk) weer zullen aanmelden voor een functie op de tellocatie.
De telmedewerkers zijn overwegend tevreden over de locatie. Maar de tevredenheid is wel afgenomen vergeleken met voorgaande jaren. De centrale telling vond voorgaande verkiezingen plaats in de RAI. Dit jaar was de telling voor het eerst in de Centrale Markthal. De meeste verbeterpunten gaan over die locatie. Daarnaast vonden de medewerkers dat de catering tijdens de teldagen te beperkt was.