Op bepaalde locaties in de stad zorgt alcoholmisbruik op straat voor ernstige overlast (zoals schreeuwen, intimideren en vervuilen) bij omwonenden en ondernemers. In alle stadsdelen in Amsterdam zijn daarom gebieden aangewezen waar een alcoholverbod geldt. Politie en gemeentelijke handhavers kunnen deze overlast door het alcoholverbod beter aanpakken. Het alcoholverbod is gebaseerd op artikel 2.17 lid 2 van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Deze bepaling luidt: het is verboden op door de burgemeester aangewezen wegen of weggedeelten alcoholhoudende drank te nuttigen of bij zich te hebben in aangebroken flessen, blikjes en dergelijke. Terrassen zijn hiervan uitgezonderd.

Omdat drie van de alcoholverbodsgebieden in Zuidoost op 1 januari 2022 zijn uitgebreid, heeft stadsdeel Zuidoost aan Onderzoek en Statistiek (O&S) gevraagd om deze tussentijds, een jaar na het uitbreiden van de alcoholverbodsgebieden, te evalueren. Het gaat om de volgende gebieden:

1. Ganzenpoort: uitgebreid naar het gebied ten oosten van de metrolijn en aan de westkant richting de Raden Adjeng Kartninistraat.
2. Holendrecht: uitgebreid met Nieuwersluishof en Nieuwlandhof.
3. De Kameleon (K-buurt): uitgebreid met Koppenburglaan.

Registraties incidenten en meldingen per gebied, 2021-2022

Ganzenpoort

Volgens vijf van de acht bevraagde professionals is er sprake van alcoholgerelateerde overlast in het uitgebreide gedeelte van het alcoholverbodsgebied, dat met name veroorzaakt wordt door een groep mannen. Voornamelijk op zonnige dagen wordt in het gebied vanaf de tweede helft van de middag tot laat gehangen en veel alcohol geconsumeerd. De meeste professionals zien geen duidelijke afname van alcoholgerelateerde overlast in het gebied sinds de uitbreiding van het verbodsgebied of weten niet of de overlast is afgenomen. De meesten zijn van mening dat het alcoholverbodsgebied niet opnieuw aangepast moet worden of weten niet of het verbodsgebied opnieuw aangepast zou moeten worden. Twijfel komt met name doordat registraties en meldingen volgens professionals geen goed beeld geven van de alcoholoverlast in het gebied en doordat alcoholgerelateerde overlast volgens professionals afhankelijk is van het weer.

Kortom: hoewel er in 2022 meer incidenten zijn geregistreerd in Ganzenpoort, lijkt dit niet door de uitbreiding van het alcoholverbodsgebied te komen. Ook de alcoholgerelateerde overlast komt, volgens de professionals, niet of nauwelijks voor in het uitgebreide gedeelte van het alcoholverbodsgebied. De overlast vindt volgens hen vooral plaats aan de rand en net buiten het alcoholverbodsgebied rondom het appartementencomplex de Gouden Leeuw. Volgens de meesten is er geen duidelijke afname van de overlast en de meesten zeggen niet dat het verbodsgebied opnieuw aangepast moet worden.

Holendrecht

Volgens de meeste van de ondervraagde professionals (negen van de twaalf) is er sprake van alcoholgerelateerde overlast in het uitgebreide deel van het alcoholverbodsgebied. Dit wordt met name veroorzaakt door hangouderen, jongeren en (alcohol)gebruikers. Toch wordt ook genoemd dat meldingen niet altijd over alcoholoverlast gaan, maar soms over personen die op de locatie rondhangen en sporten. De meeste professionals geven aan dat de overlast in het uitgebreide deel van het alcoholverbodsgebied niet is afgenomen of zeggen niet te weten of de overlast is afgenomen. Ook zijn de meesten van mening dat het alcoholverbodsgebied niet opnieuw aangepast hoeft te worden of weten niet of het verbodsgebied opnieuw aangepast zou moeten worden. Professionals geven aan dat ze twijfelen doordat er geen duidelijk beeld over de mate van overlast naar voren komt op basis van registraties en meldingen, mogelijk vanwege lage meldingsbereidheid en door de voorgaande covid-jaren. Ook wordt genoemd dat het alcoholverbod er vaak voor zorgt dat het probleem zich verplaatst naar buiten het verbodsgebied, en dat het nog te vroeg is om conclusies te trekken.

Kortom: In 2022 kwamen enkele alcoholgerelateerde incidenten voor in het uitgebreide deel van het alcoholverbodsgebied Holendrecht. Ook volgens professionals komt er alcoholgerelateerde overlast voor, al gaat het in sommige gevallen over andere vormen van overlast. Er lijkt volgens de professionals geen duidelijke afname van de overlast te zijn en de meesten zeggen dat op dit moment het alcoholverbodsgebied niet opnieuw aangepast moet worden.

De Kameleon (K-buurt)

Volgens de meerderheid van de professionals is er sprake van alcoholgerelateerde overlast in het uitgebreide deel, vooral bij mooi weer. De overlast wordt met name veroorzaakt door groepen mannen, hangouderen, daklozen, bedelaars en/of bewoners. De helft van de professionals geeft aan dat er een afname van de overlast is sinds het instellen van het alcoholverbodsgebied in het uitgebreide deel; het verbod helpt volgens hen bij het handhaven van de overlast. De meeste professionals vinden dat het alcoholverbod niet opnieuw aangepast hoeft te worden. Wel wordt genoemd dat de alcoholgerelateerde overlast zich verplaatst naar buiten het alcoholverbodsgebied.

Kortom: hoewel er in 2022 meer incidenten zijn geregistreerd, gaat dit om incidenten in het oorspronkelijke deel van het alcoholverbodsgebied. Toch vindt volgens professionals ook in het uitgebreide deel van het verbodsgebied overlast plaats. Wel is de overlast volgens een deel van hen afgenomen. Het gebied hoeft wat hen betreft niet opnieuw aangepast te worden.

Algemeen

Overkoepelend voor alle gebieden valt het op dat er meer wordt geregistreerd in 2022 dan in 2021, voornamelijk door handhaving. Daarnaast is het aantal registraties in de uitgebreide delen van de alcoholverbodsgebieden beperkt. Ook lijkt het erop dat op sommige plekken in de alcoholverbodsgebieden de alcoholgerelateerde overlast seizoensgebonden is volgens de professionals. De overlast zou vooral voorkomen in de zomermaanden.