Samenvatting

Amsterdam wordt in 2025 750 jaar. In het jubileumjaar worden tal van activiteiten georganiseerd. Voordat de viering plaatsvindt, wil de gemeente graag weten in hoeverre Amsterdammers bekend zijn met het jubileum van de stad en hoe zij de viering willen invullen. Onderzoek, Informatie en Statistiek heeft dit onderzocht door middel van een enquête en groepsgesprekken. In totaal hebben 964 Amsterdammers een enquête ingevuld en 49 Amsterdammers hebben deelgenomen aan groepsgesprekken in de stad.

Ondanks de poging om een diverse groep Amsterdammers te bevragen, zijn hoger opgeleide Amsterdammers en oudere Amsterdammers oververtegenwoordigd in beide delen van het onderzoek. Bij de interpretatie van de resultaten is het belangrijk hier rekening mee te houden; het is goed mogelijk dat de meningen van zowel jongeren als lager opgeleiden anders zijn en hier in mindere mate worden verwoord. Voor het vervolgonderzoek zal extra worden ingezet om deze groepen ook te benaderen door bijvoorbeeld face to face enquêtes en groepsgesprekken op locaties waar deze Amsterdammers zich bevinden.

Meerderheid bekend met en positief over de viering

De meerderheid van de geënquêteerde Amsterdammers weet dat de stad binnenkort haar 750e verjaardag viert. Ze weten dit vooral via kranten en sociale media. Een derde heeft ook een herinnering aan de vorige verjaardag van de stad in 1975. Driekwart is daarnaast (heel) positief dat de verjaardag gevierd wordt en de meerderheid zal dan ook deelnemen aan de viering. Desgevraagd geeft de helft aan ook zelf (misschien) betrokken te willen worden bij activiteiten in de buurt. De respondenten hebben zelf veel verschillende ideeën voor de viering: culturele en sportieve activiteiten, een cadeau voor Amsterdammers, aandacht voor de geschiedenis van de stad of blijvende verbeteringen in de stad.

Belangrijk om buurtbewoners te betrekken bij de viering

Een veel gehoorde wens voor de viering zijn activiteiten in de buurt. Zo opperen de respondenten bijvoorbeeld een buurtfestival of samen eten met buurtbewoners. Ook het betrekken van lokale ondernemers uit de buurt vinden respondenten een goed idee. De meerderheid van de Amsterdammers uit de enquête vindt het dan ook belangrijk dat buurtbewoners betrokken worden bij activiteiten in de buurt.

Toch vindt de meerderheid ook dat minder dan de helft van het budget aan buurtactiviteiten besteed moet worden. Tegelijkertijd vindt een aantal respondenten dat de viering aandacht moet schenken aan de stad als geheel en niet alleen in de buurten moet plaatsvinden. Ook aandacht voor verbondenheid met de stad is van belang volgens hen.

Viering van 750 jaar moet ook een blijvend nalatenschap voor de stad zijn

Ongeveer de helft van de geënquêteerde Amsterdammers vindt een blijvend nalatenschap voor de stad (heel) belangrijk. Ook Amsterdammers in de groepsgesprekken vinden het belangrijk dat de viering meer is dan een eenmalig feest. Er moet worden stilgestaan bij het verleden en gekeken worden naar de toekomst, de goede en de slechte dingen. Amsterdam 750 kan ook als startpunt dienen voor de komende 50 jaar om een bepaald doel te bereiken, bijvoorbeeld het verbeteren van de verbindingen in de stad door middel van een brug over het IJ of een Oost Westmetrolijn, een duurzame en schone stad, een eerlijke woningmarkt, een inclusieve stad en kansengelijkheid.

750 jaar Amsterdam moet een viering zijn voor alle Amsterdammers

Een ruime meerderheid vindt het (heel) belangrijk dat de viering voor alle Amsterdammers is. Een iets kleinere meerderheid vindt het ook (een beetje) een viering voor alle Nederlanders. Ook in de groepsgesprekken wordt er belang aan gehecht dat het voor alle Amsterdammers is. Dit betekent dat er iets moet zijn in alle stadsdelen en voor alle doelgroepen, jong en oud. Over Amsterdammers die de stad uit zijn verhuisd zijn de meningen verdeeld. Volgens sommige respondenten zijn deze bewoners niet vrijwillig verhuisd en behoren bijvoorbeeld Almere en Purmerend ook tot de geschiedenis van Amsterdam. Over internationaal publiek zijn de meningen nog meer verdeeld. Zo zijn koningsdagtaferelen met miljoenen mensen voor een deel van de Amsterdammers niet gewenst. Een ander deel vindt dat het ook bij de stad hoort.

Absoluut geen vuurwerk en feest voor vips bij 750 jaar Amsterdam

Er zijn ook een aantal wensen uitgesproken over wat absoluut niet moet gebeuren bij de viering. Zo moet er geen vuurwerk worden afgestoken tijdens de verjaardag van de stad volgens de respondenten. Ook moet het absoluut geen viering worden voor alleen de vips van de stad of voor toeristen. Tot slot moet de viering niet te politiek worden. De verjaardag van de stad moet ook vooral een leuke aangelegenheid zijn.