Inleiding

Het doel van het huidige onderzoek is om de werkgelegenheid in de energietransitie sectoren te belichten. Dat houdt in dat er in de eerste plaats een beeld wordt gegeven van de relevante bedrijfsactiviteiten. In dit onderzoek wordt de afbakening van de Klimaat en Energieverkenning (KEV) van Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) gevolgd. De daarin relevante energietransitie bedrijfsactiviteiten zijn, naast productie van elektriciteit en warmte uit hernieuwbare bronnen, ook bijvoorbeeld beheer en exploitatie van transportnetten voor elektriciteit, productie en installatie van energie besparingssystemen en isolatiemateriaal. De bedrijvigheid en werkgelegenheid in deze sectoren laat een gestage groei zien over de periode van 2010 tot en met 2021; in 2010 waren er 12.800 energietransitie banen en in 2021 16.700.

Resultaten en conclusies

Aandeel energietransitie in de totale werkgelegenheid met 2,3 procent relatief beperkt

Een groot deel van de energietransitie werkgelegenheid vinden we op het vlak van hernieuwbare energie. Dat betreft activiteiten zoals bouw en installatie van hernieuwbare energiesystemen zoals ‘elektrotechnische bouwinstallaties’ en ‘installatie van verwarmings- en luchtbehandelingsapparatuur’, maar vooral ook ingenieurs en technisch ontwerp en advies activiteiten. Ook de groei van energietransitie activiteiten betreft vooral investeringen voor de energietransitie, zoals bouw en installatie van hernieuwbare energiesystemen, en veel minder de exploitatie van hernieuwbare energie. Ook laten de cijfers zien dat het aandeel van de energietransitie sectoren in de totale werkgelegenheid met 2,3 procent relatief beperkt is. De groei in aantal vestigingen is niet per se gekoppeld aan een sterke groei in het aantal banen omdat de groei vooral onder kleine bedrijven plaatsvindt; 45 procent van de energietransitie bedrijven betreft zzp’ers.

Veelal mannelijke, jonge, technisch opgeleide werknemers in de energietransitie

De analyse over de werknemers, de banen en beroepen in de energietransitie geeft een beeld van de personeelsvraag in deze sectoren. De resultaten van de analyse kunnen eventueel als klankbord dienen om potentiële werknemers (in subgroepen) te zoeken of omscholingstrajecten te ontwikkelen. De analyse laat zien dat een groot deel (51 procent) van de werknemers tussen 27 en 45 jaar, man (75 procent), hoog (58 procent) of middelbaar (33 procent) opgeleid is, in een technische (45 procent) richting of de richting recht/administratie/handel (zoals bedrijfskunde en administratie). Daarnaast zijn de meeste banen fulltime (81 procent) en een groot deel (65 procent) heeft een vast contract. Technische beroepen zoals ingenieurs, elektriciens en elektronicamonteurs zijn veelvoorkomend in deze sector. Tegelijkertijd komen ondersteunende en financiële beroepen ook vaak voor, zoals administratief medewerkers, bedrijfskundigen en organisatieadviseurs, managers, laders, lossers, vakkenvullers en assemblagemedewerkers.