De maatschappelijke rol van de Rotterdamse moskeeën
- 4 augustus 2003
Onlangs is het rapport 'De maatschappelijke rol van de Rotterdamse moskeeën' van het Centrum voor Onderzoek en Statistiek van de gemeente Rotterdam verschenen. Het betreft een onderzoek onder Rotterdamse moskeeën en vier deelgemeenten naar de bijdrage die de moskeeën kunnen leveren aan de integratie van moslims in Rotterdam. Het gaat hierbij vooral om de vraag of moskeeën voor jongeren en vrouwen als intermediair kunnen fungeren tussen de thuiswereld en de buitenwereld.

Opvallend is dat moskeeën in Rotterdam en de rest van Nederland steeds meer verschillende sociaal-culturele activiteiten gaan organiseren; de moskee wordt een ontmoetingscentrum. Moslims kunnen er terecht voor steun en advies, daarnaast is het dé plek waar mensen de cultuur van het herkomstland kunnen beleven. De meeste moskeeën willen daarnaast een actieve maatschappelijke rol spelen in de Nederlandse samenleving en activiteiten organiseren die gericht zijn op het inburgeren van de achterban. Het gaat hier vooral om educatieve activiteiten en voorlichting over zowel de islam in de westerse wereld, als over praktische onderwerpen als opvoeding, jeugdcriminaliteit, homoseksualiteit, ouderenzorg en het functioneren van de plaatselijke overheid. Het zijn vooral de Turkse en de Pakistaanse moskeeën die zich hiermee bezighouden. De Marokkaanse en Surinaamse moskeeën zijn veel minder actief. Zij vinden het organiseren van maatschappelijke activiteiten meer een taak voor de zelforganisaties en de algemene welzijnsinstellingen. De Turkse en Marokkaanse moskeebesturen beschouwen jongerenproblematiek als één van de belangrijkste zaken waarmee moslims in Nederland te maken hebben. Mede daarom worden er veel activiteiten voor jongeren georganiseerd, zoals lezingen over de rol van de islam in de westerse samenleving, huiswerkbegeleiding en studiecentra met als doel het vergroten van de kansen van moslimjongeren in de Nederlandse samenleving. Uit het onderzoek blijkt verder dat de moskeeën vrij sterk zijn gericht op hun eigen achterban en niet erg zijn geïntegreerd in de buurt. Wellicht gaat dit veranderen, want moskeeën staan open voor contacten en nemen ook zelf initiatieven in de buurt. Ruim de helft van de moskeeën organiseert bijvoorbeeld open dagen. Een aantal moskeeën heeft ervaren dat de acceptatie van de islam sinds 11 september 2001 is afgenomen, mede daardoor is het aantal moskeeën dat meewerkt aan de interreligieuze dialoog met kerken en de synagogen groot. Zij willen, samen met andere instellingen en de deelgemeenten, meedenken over de aanpak van actuele maatschappelijke problemen en hierover voorlichting geven aan hun achterban. De moskeebesturen vragen in ruil daarvoor erkenning van de overheid voor hun maatschappelijke rol. Het rapport is als pdf te downloaden via De maatschappelijke rol van de Rotterdamse moskeeën.