OIS heeft middels een verkennende enquête onderzocht welke consumptiekeuzes Amsterdammers maken. Het gaat om een eerste peiling waarmee de buikbaarheid van een enquête voor de vraagstellingen rondom duurzame consumptie getoetst wordt. Deze cijfers moeten met enige voorzichtigheid worden geïnterpreteerd: in de enquête is qua representativiteit enkel gekeken naar opleidingsniveau en leeftijd. Als de enquête periodiek uitgevoerd gaat worden, dan zal er een uitvoerigere steekproef gedaan worden die de representativiteit verbetert.

In de enquête is gevraagd naar de mening van Amsterdammers over duurzaamheid en de keuzes die zij maken op het gebied van voedsel en gebruiksartikelen. De enquête is gehouden in juli 2021 en is ingevuld door 1195 Amsterdammers. In dit artikel wordt ingegaan op de belangrijkste bevindingen uit de enquête.

Veel Amsterdammers hebben zorgen over het milieu en het klimaat

Een groot deel van de respondenten (89 procent) geeft aan zich zorgen te maken over zaken zoals de vervuiling van de aarde, uitputting van grondstoffen en de uitstoot van broeikasgassen (CO2). Meer dan de helft van de Amsterdammers maakt zich veel zorgen (55 procent), ongeveer een derde van de respondenten maakt zich enige zorgen (34 procent) en de rest maakt zich weinig of geen zorgen. Uit de landelijke CBS-enquête blijkt dat zo’n drie kwart van de ondervraagde Nederlanders zich enige of veel zorgen maakt over klimaatverandering.

Een kwart van de Amsterdammers eet geen vlees

Er is in de enquête gevraagd naar de consumptie van dierlijke producten en andere leefregels. Meer dan een derde van de Amsterdammers geeft aan flexitarisch (minimaal 1 dag per week geen vlees/vis) te eten (36 procent). Elf procent van de Amsterdammers geeft aan geen vlees maar wel vis te eten en 10 procent geeft aan helemaal geen vis of vlees te eten. Het aandeel Amsterdammers dat aangeeft veganistisch te eten (helemaal geen dierlijke producten) is vier procent. Op basis van deze eerste resultaten lijkt in Amsterdam het aandeel dat ofwel geen vlees ofwel geen vis eet groter dan landelijk. Vervolgonderzoek dat meer vergelijkbaar is met het landelijke onderzoek zou dit moeten bevestigen.

Amsterdammers kopen het liefst vers voedsel uit de regio, maar doen dit relatief weinig

Er zijn weinig Amsterdammers (5 procent) die vaker dan één keer per week streekproducten kopen uit de regio rond Amsterdam (Noord- of Zuid-Holland, Utrecht of Flevoland). Een groter aandeel Amsterdammers koopt ongeveer wekelijks of maandelijks streekproducten (30 procent). Ondanks dat voedsel uit de regio relatief weinig wordt gekocht geven de respondenten wel aan het liefst vers voedsel uit de regio of het seizoen te kopen (71 procent). Er is in de enquête ook gevraagd naar de verkrijgbaarheid van streekproducten volgens Amsterdammers, zowel in het aanbod als de prijs van deze producten. Meer dan de helft van de Amsterdammers (58 procent) geeft aan dat zij niet weten waar ze streekproducten kunnen kopen.

Meeste producten worden nieuw gekocht door Amsterdammers

Kleding wordt vaak gekocht door Amsterdammers (46 procent koopt dit halfjaarlijks). Van de elektronische apparaten wordt de telefoon het vaakst gekocht (34 procent elke twee jaar). Andere producten zoals matrassen, meubels, auto’s en fietsgereedschap worden minder vaak gekocht: vaak maar een keer in de vijf of tien jaar. Behalve de auto of de fiets worden de meeste spullen/producten grotendeels nieuw gekocht door Amsterdammers.

40 procent van de Amsterdammers gooit weleens iets weg wat gerepareerd had kunnen worden

Minder dan een derde van de Amsterdammers geeft aan rekening te houden met duurzame materialen bij aankopen (27 procent). Tegelijkertijd geeft de helft aan te repareren/huren of tweedehands te kopen omdat het een duurzame optie is (48 procent). Een andere reden voor de helft van de Amsterdammers om te huren/tweedehands te kopen is omdat het goedkoper is (49 procent). Meer dan een derde van de Amsterdammers geeft aan weleens iets weg te gooien dat gerepareerd had kunnen worden (40 procent).

Conclusies

Een groot deel van de Amsterdammers (89 procent) heeft zorgen over zaken zoals de vervuiling van de aarde, uitputting van grondstoffen en de uitstoot van broeikasgassen (CO2). Ongeveer een kwart van de Amsterdammers geeft aan geen vlees te eten en vier procent geeft aan helemaal geen dierlijke producten te consumeren. Er zijn veel Amsterdammers die het liefst groenten en fruit uit de regio kopen en maar weinig Amsterdammers die dit ook daadwerkelijk (meer dan wekelijks) doen. Het is aannemelijk dat Amsterdammers vaker regionale producten zouden kopen als er meer en beter bereikbare streekproducten verkocht zouden worden. Bij de aanschaf van gebruikersartikelen bij Amsterdammers domineert het kopen van nieuwe artikelen over het algemeen. Keuze voor tweedehands hangt samen met het type product dat Amsterdammers kopen. Zo worden matrassen vaker nieuw gekocht dan fietsen en auto’s. De helft van de Amsterdammers geeft aan dat een reden om te repareren/huren of tweedehands te kopen is dat het een duurzame optie is of omdat het goedkoper is. Tegelijkertijd geeft 40 procent van de Amsterdammers aan weleens iets weg te gooien dat gerepareerd had kunnen worden.