In dit rapport beschrijft O&S de situatie van 16- tot en met 26-jarige Amsterdammers die op een bepaald moment niet werken en geen onderwijs volgen. We noemen deze groep NEET (Not in Employment, Education or Training). Een deel van de NEET-groep vanaf 18 jaar ontvangt een uitkering en is hierdoor in beeld bij de gemeente of het UWV.

Jongeren die geen werk hebben, geen opleiding volgen en ook geen uitkering ontvangen, vallen in de categorie ‘buiten beeld’. In 2022 ging het om 11 procent van de Amsterdamse jongeren, tegenover 9 procent in 2020. Deze jongeren staan wel ingeschreven in de Basisregistratie Personen.

In december 2022 waren er 20.660 jongeren met de NEET-status (14 procent) en 16.910 jongeren buiten beeld (11 procent). Van de groep buiten beeld heeft 37 procent deze status langer dan zes maanden. Dit is 4 procent van de totale groep jongeren.

Ten opzichte van december 2020 is het aandeel NEET- en buiten beeld-jongeren iets toegenomen. In 2020 had 11 procent van de jongeren de NEET-status en was 9 procent buiten beeld. Het aandeel jongeren dat langdurig buiten beeld is, is juist iets lager dan in 2020; toen was het 45 procent. Jongeren met een mbo-niveau 1 of niveau 2-diploma zijn vaker buiten beeld (10 procent) dan jongeren met een ander opleidingsniveau. Ook van de jongeren met een opleiding op niveau van praktijkonderwijs of voortgezet speciaal onderwijs is 10 procent buiten beeld.

De groep jongeren buiten beeld blijkt geen eenduidige groep te zijn. Er zijn grofweg drie subgroepen te onderscheiden:

1. Een groep van wie de sociaaleconomische status (SES) van de ouders onbekend is. Twee derde van de jongeren buiten beeld valt binnen deze groep. Vaak hebben zij een migratieachtergrond vanuit West-Europa, Amerika, Azië, Oceanië en overig Europa. Een groot deel van de groep woont in Nieuw-West en Centrum. Mogelijk zijn dit (deels) uitwisselingsstudenten die wel al zijn vertrokken maar zich (nog) niet hebben uitgeschreven. Maar het kan ook gaan om jonge arbeidsmigranten die geen werk meer hebben en hier nog wel wonen.

2. Een groep met ouders met een lage SES. Vier op de tien van hen heeft geen startkwalificatie. Relatief vaak hebben ze een Turkse of Marokkaanse migratieachtergrond. Het gaat veelal om thuiswonende kinderen, wonend in Nieuw-West.

3. Een groep met ouders met een hoge SES. Het zijn relatief vaak thuiswonende kinderen. Drie op de tien van hen heeft geen startkwalificatie. Ze hebben relatief vaak geen migratieachtergrond. Ook zijn de 18-jarigen oververtegenwoordigd in deze groep. Een groot deel van de jongeren woont in Zuid en in mindere mate in Oost en Centrum. Wellicht heeft een deel van hen een tussenjaar genomen. Tegelijkertijd zou het kunnen dat hier onderliggende problematiek speelt, zoals een depressie of angstproblematiek.