Onveiligheidsbeleving in de Banne: ’s avonds niet naar buiten durven en elkaar niet aanspreken

De onveiligheidsbeleving in de Banne uit zich op verschillende manieren. Sommige bewoners durven ’s avonds niet naar buiten te gaan. Het gaat vooral om oudere bewoners, maar ook om kinderen. Kinderen durven bijvoorbeeld niet alleen naar huis te fietsen. Sommige kinderen mogen ook niet alleen buitenspelen van hun ouders. Bewoners zouden elkaar niet durven aan te spreken op ongewenst gedrag, uit angst voor represailles. Ze zijn bijvoorbeeld bang een grote mond te krijgen of lastiggevallen te worden. Wanneer ze elkaar wel durven aanspreken ontstaat er vaak ruzie. De angst voor represailles leidt ook tot een lage meldingsbereidheid onder bewoners. Ze zijn bang dat de melder bekend wordt bij degene over wie is gemeld en dat zij daarop worden afgerekend.

Voornaamste onveilige plekken: verschillende straten, coffeeshop en onderdoorgangen

In de Banne zijn verschillende straten genoemd waar bewoners zich onveilig voelen, vooral vanwegede jeugdoverlast die er plaatsvindt. Dit speelt in de volgende straten:

• Klipperstraat
• Tjalkstraat
• Lichterstraat
• Lucien Gaudinstraat
• Spyridon Louisweg
• George Ortonpad
• Rode Plein / Overslaghof

Andere plekken waar sprake is van jeugdoverlast zijn het winkelcentrum in Banne Zuid, de voetbalkooi in de Viermasterstraat, Eduard Douwes Dekker en in/bij boxen en garages op verschillende plekken. Daarnaast zouden jongeren zich verplaatsen door de gehele Banne.Er zijn ook plekken waar bewoners zich onveilig voelen vanwege andere redenen dan jeugdoverlast. Zo wordt de coffeeshop genoemd, niet omdat er veel overlast is maar omdat er veel wordt rondgehangen en vanwege het idee dat er drugs worden verkocht. Bij het Koopvaardersplantsoen zijn er spanningen tussen bewoners uit nieuwbouwwoningen (met een betere uitgangspositie) en bewoners die in de oude flats wonen. De Statenjachtstraat wordt genoemd als onveilige plek omdat hier hard wordt gereden.Tot slot is er een aantal algemene plekken waar sprake is van onveiligheidsbeleving. Verschillende wandel- en fietspaden, zoals het Parlevinkerpad, zijn vaak stil en donker, waardoor bewoners zich er onveilig voelen. Ook zijn er onderdoorgangen (viaducten en tunneltjes) in de Banne waar bewoners zich onveilig voelen omdat het er donker is of omdat er hard doorheen gereden wordt. Verder wordt op verschillende parkeerplaatsen in de Banne rondgehangen door 18-plussers.

Oorzaken onveiligheidsbeleving: jeugdoverlast, weinig cohesie, criminaliteit en omgeving

De oorzaken van onveiligheidsbeleving in de Banne hebben voornamelijk te maken met jeugdoverlast, weinig sociale cohesie, criminaliteit en aspecten in de fysieke omgeving zoals afval en slechte verlichting. Zowel in Banne Noord als Banne Zuid is sprake van jeugdoverlast waardoor bewoners zich onveilig voelen. Enerzijds zijn er jongeren die niets doen en alleen op straat staan, anderzijds zijn er jongeren die intimiderend gedrag vertonen. Er zijn zorgen dat sommige jongeren de criminaliteit ingaan. In de Banne is geen jeugdvoorziening, wat mede oorzaak kan zijn van rondhangende jongeren op straat. De jongerenvoorziening wordt al lang beloofd en het is de bedoeling dat deze er binnenkort komt. Wel wordt aangegeven dat hier aan verwachtingsmanagement moet worden gedaan. De jeugdvoorziening zal er niet zijn om rond te hangen maar krijgt een rooster voor activiteiten en zal sluiten om 21:00 uur.

Een andere oorzaak van de onveiligheidsbeleving is het gebrek aan sociale cohesie. Mensen kennen elkaar niet, er is onderling wantrouwen en men durft elkaar niet aan te spreken. Doet men dit wel, dan ontstaan er geregeld burenruzies. De bevolkingssamenstelling van de wijk speelt ook mee in de gebrekkige sociale cohesie. Enerzijds zijn er de ‘oude’ bewoners, die al (tientallen) jaren in de buurt wonen, hun woonduur in de wijk vaak benoemen en het spreken van de Nederlandse taal belangrijk vinden. Anderzijds zijn er veel nieuwkomers in de buurt, die in de gesprekken de ‘nieuwe’ bewoners worden genoemd.Dit zijn bijvoorbeeld bewoners met een migratieachtergrond en ‘yuppen’. Tussen oude en nieuwe bewoners zijn soms spanningen. Daarnaast is ook sprake van cultuurverschillen en taalbarrières. Onder sommige bewoners bestaan vooroordelen over bewoners met een andere achtergrond. Het is moeilijk de sociale cohesie te versterken omdat men de kans niet krijgt elkaar te ontmoeten. Dit komt ook omdat er weinig is geïnvesteerd in de leefbaarheid de laatste tijd.

Criminaliteit wordt ook genoemd als oorzaak voor de onveiligheidsbeleving. Het gaat hier om overvallen, inbraken, dealen en straatroven. Criminaliteit leidt vooral tot angst doordat incidenten lang blijven hangen en er veel over wordt gedeeld in buurtapps en op sociale media. De fysieke omgeving van de Banne heeft een aantal aspecten die bijdragen aan onveiligheidsbeleving. Zo ligt er veel afval op straat, dat zorgt voor verloedering en leidt tot een onveilig gevoel. Verder is het donker op straat, bijvoorbeeld doordat er geen woningen maar garages op de begane grond zijnen omdat het groen te hoog is.

Tot slot is er nog een aantal oorzaken te noemen die een minder grote rol spelen in de onveiligheidsbeleving maar wel belangrijk zijn, zoals: hardrijdend verkeer, opvoeding van sommige kinderen, sociaal-economische status, lachgas en mensen met psychische problematiek. Daarnaast zorgt de aanwezigheid van politie aan de ene kant voor een veilig gevoel maar aan de andere kant ook voor een onveilig gevoel: het is geen goed teken als er vaak politie is. Ook de coronacrisis heeft geleid tot meer onveiligheidsbeleving, omdat mensen meer prikkelbaar en vaker thuis zijn, waardoor mensen meer last hebben van elkaar.

De aanpak: jongerenvoorziening en binding tussen bewoners versterken

Een jeugdvoorziening kan helpen om de jeugdoverlast terug te dringen. Een ruimte om te sporten en een loket waar jongeren vragen kunnen stellen kunnen hiervan een onderdeel zijn. Daarnaast is het ook belangrijk dat er plekken komen waar jongeren kunnen rondhangen zonder dat zij daarbij overlast veroorzaken.Verder zal het verbeteren van de onderlinge relaties tussen buurtbewoners de onveiligheidsbeleving ten goede komen. Het zou helpen als mensen elkaar ontmoeten en leren kennen en kennis maken met elkaars cultuur. Concrete voorbeelden die genoemd worden zijn een kiosk in de groenstrook waar mensen iets te eten of te drinken kunnen halen en een ontmoetingsruimte. Voor zowel Banne Noord als Banne Zuid geldt dat professionals denken dat bewoners zelf al veel kunnen veranderen aan het onveiligheidsgevoel door gezamenlijk dingen te doen. Dit kan geïnitieerd worden door sleutelfiguren uit de buurt.Verder zijn jongerenorganisaties en de gemeente aan zet om de onveiligheidsbeleving in de wijk aan te pakken.

Conclusie

In de Banne wordt de onveiligheidsbeleving onder bewoners voornamelijk veroorzaakt door jeugdoverlast, een gebrekkige sociale cohesie, criminaliteit en verloedering. In de aanpak is het belangrijk dat jongeren een plek krijgen in de wijk, zodat de jeugdoverlast kan worden teruggedrongen. Daarnaast is het belangrijk dat er gelegenheid wordt gecreëerd voor bewoners om elkaar te ontmoeten en te leren kennen, zodat de sociale cohesie versterkt kan worden. Tot slot is het van belang dat de wijk schoner en lichter wordt, omdat een leefbare wijk bijdraagt aan een gevoel van veiligheid.

Contactgegevens

• Anne Huijzer
• Sara de Wilde