Monitor Afval en Reiniging
- Publicatie
- juni 2024
De landelijke gebieden van Amsterdam en Weesp zijn relatief schoon, valt af te leiden uit meningen, metingen en meldingen over afval. In de wijken in de binnenstad, specifiek de Burgwallen, is het beeld negatiever. Dit is een ontwikkeling van de afgelopen jaren. Dit blijkt uit de eerste uitgave van de Monitor Afval & Reiniging, die O&S uitbrengt in opdracht van Afval & Grondstoffen en Stadswerken.
Kernpunten
- Centrum wordt het minst schoon ervaren, maar bereidheid van bewoners om bij te dragen is groot.
- Voor grof zwerfvuil en de vullingsgraad van afvalbakken wordt de norm gehaald, maar niet wanneer het gaat om bijgeplaatst afval bij containers. De norm voor bijgeplaatst afval is hoger dan voor zwerfvuil en de vullingsgraad.
- Het aantal meldingen over grof afval en containerlocaties is gedaald, maar de meldingen over ‘schoon’, zoals zwerfvuil, nemen toe.
Meningen
Ruim een op drie Amsterdammers (35 procent) vindt de eigen buurt schoon of zeer schoon, zo blijkt uit de Veiligheidsmonitor 2023. Een op de vijf (21 procent) beoordeelt de eigen buurt als (zeer) vies. In Weesp en delen van Zuid en Oost worden de buurten het vaakst beoordeeld als (zeer) schoon. In Centrum en Nieuw-West worden de buurten het vaakst als (zeer) vies gezien.
Amsterdammers beoordelen de mate van overlast van vervuiling in de stad met een rapportcijfer 5,7 (Wonen in de Metropoolregio Amsterdam, 2023). Twee jaar geleden werd er meer overlast ervaren (5,4). De overlast is het grootst in Burgwallen-Oude Zijde (3,4). De beste beoordelingen komen uit Weesp.
Gemiddeld geven Amsterdammers een 6,2 voor het schoonhouden van de straten en stoepen in hun buurt en een 6,6 voor het schoonhouden van het groen. In de binnenstad zien we een sterke daling van deze cijfers ten opzichte van 2021.
Ruim een op drie Amsterdammers (36 procent) is bereid om zelf mee te werken aan initiatieven om hun buurt beter schoon te houden. Dit aandeel loopt iets terug sinds 2021 (toen 39 procent). De bereidheid om mee te helpen aan een schone buurt is het grootst in Centrum en Oost en het laagst in Nieuw-West en Noord.
Metingen
Hoe schoon of vies Amsterdam is, wordt gemeten met de CROW-methodiek, waarbij vakken van 100 bij 100 meter een score krijgen tussen A+ (heel schoon) tot D (zeer vies). Drie verschillende type metingen zijn opgenomen in de monitor: grof zwerfvuil, de vullingsgraad van afvalbakken en bijgeplaatst afval bij containers.
In 2023 kreeg 84 procent van de metingen van grof zwerfvuil de score B of beter. Dit is lager dan in 2021 en 2022, toen respectievelijk 87 en 90 procent minimaal een B kreeg. In alle drie de jaren werd daarmee de norm van 80 procent gehaald. Zuidoost en Centrum scoorden in 2023 onder de 80 procent. In Weesp was het percentage het hoogst (94 procent). Bij het meten van de vullingsgraad van de afvalbakken bestond 84 procent uit de score A+, A of B in 2023, tegen 90 procent in 2022. In stadsgebied Weesp en stadsdeel Oost werd de norm van 80 procent niet gehaald, in de overige stadsdelen wel. In Nieuw-West was het percentage het hoogst (89 procent).
Van de containerlocaties in Amsterdam kreeg 85 procent in 2023 de score B of beter, wanneer het gaat om de aanwezigheid van bijgeplaatst afval naast een containerlocatie. Dit is precies hetzelfde percentage als in 2022. De norm bij containerlocaties is dat minimaal 90 procent een B of beter krijgt.
Meldingen
Bewoners en medewerkers van de gemeente kunnen meldingen doen over afval, bijvoorbeeld dat een container vol is of een afvalbak opengebroken. De meldingen zeggen niet direct of het ergens schoon of vies is, maar geven wel een indicatie.
Het aantal meldingen over grof afval en containerlocaties neemt af sinds 2021. In 2023 waren het er gemiddeld 14 per 100 inwoners. In stadsdeel Centrum werden de meeste meldingen gedaan, 35 per 100 inwoners. In de wijken in de binnenstad, zoals de Burgwallen, worden de meeste meldingen gedaan. In deze wijken was in 2023 ook sprake van een toename.
Het aantal meldingen met als thema ‘schoon’ (bijvoorbeeld over zwerfvuil) stijgt sinds 2021 in vrijwel de hele stad. Het waren er 6 per 100 inwoners in 2023. Ook deze meldingen worden relatief het vaakst gedaan in stadsdeel Centrum (12 per 100 inwoners). In Centrum en Oost is de grootste toename van meldingen zichtbaar, met name in de Burgwallen en de Grachtengordel.
Van de afvalmeldingen werd 78 procent in 2023 binnen de beoogde termijn afgehandeld, iets meer dan in 2022. Van de schoonmeldingen, die in aantal sterk toenamen, werd minder dan de helft (48 procent) in 2023 binnen de termijn afgehandeld. Dit is een lager percentage dan in voorgaande jaren. De norm ligt voor beide type meldingen op 90 procent. Over de afvalmeldingen was 67 procent tevreden met de afhandeling van de melding. Voor de schoonmeldingen is dit 55 procent. De norm voor beide type meldingen is 70 procent. Over maar een beperkt deel van de meldingen is de tevredenheid bekend.