Veel zorgen over stijgende energiekosten
- 4 oktober 2022
Veel Amsterdammers maken zich zorgen over de stijgende energiekosten. Raken zij in de financiële problemen, dan zoeken de meeste bewoners van de stad hulp, al heerst er ook wantrouwen en schaamte. Dat blijkt uit twee onderzoeken van Onderzoek en Statistiek (O&S) in opdracht van de afdeling armoedebestrijding van de Gemeente Amsterdam.
De gemeente Amsterdam wil het aanbod van de Stadspas en de communicatie hierover graag verbeteren. Om deze reden heeft O&S in opdracht van de afdeling armoedebestrijding een Stadspaspanel opgezet. Sinds eind 2020 kunnen Amsterdammers met een laag inkomen zich aanmelden voor dit panel en hun mening geven over bijvoorbeeld collectieve zorgverzekering, de Stadspas, gratis ov voor ouderen en kindtegoed. Op dit moment hebben ruim 450 Amsterdammers zich aangemeld voor het panel en zijn er inmiddels een aantal onderzoeken uitgevoerd. Een tweetal onderzoeken over de verhoogde energietarieven en hulp bij geldproblemen lichten we hieronder toe.
Veel respondenten maken zich zorgen om de stijgende energiekosten
Om inzicht te krijgen in de financiële gevolgen van de verhoogde energietarieven is er in juli 2022 een enquête onder Amsterdammers uitgezet. Er is hierbij gebruik gemaakt van zowel het Stadspanel als het Stadspaspanel. Zoals verwacht zien we dat de stijgende energiekosten vooral impact hebben op respondenten met een laag inkomen. Bij een variabel contract blijft hun maandbedrag minder vaak stabiel of licht gewijzigd en zij zijn vaker door de bijbetaling in betalingsproblemen gekomen. Ook bij een vast contract verwachten zij vaker dan gemiddeld bij te moeten betalen. Zij maken zich ook vaker zorgen dat zij de energiekosten niet meer kunnen betalen. Verder zien we onder deze groep dat er vaker dan gemiddeld maatregelen worden genomen om energie te besparen en dat ze over het algemeen veel regelingen (met als doel de stijgende energiekosten te compenseren) aanvragen.
Echter zien we ook dat een bredere groep zich zorgen maakt. Ruim 83 procent van alle respondenten maakt zich zorgen om de stijgende energiekosten. Daarnaast heeft ongeveer de helft van de respondenten een vast energiecontract. De helft van deze contracten lopen binnen één jaar af. Dat betekent dat deze groep op korte termijn aanzienlijk hogere energielasten zal krijgen. Daarbij komt ook nog dat er nauwelijks nieuwe vaste contracten worden aangeboden door energieleverancier, waardoor de groep met een vast contract dat afloopt moet overstappen op een variabel contract.
De meeste respondenten zoeken hulp bij geldproblemen, maar er is ook wantrouwen en schaamte bij anderen
Om te achterhalen hoe bekend Amsterdammers zijn met verschillende hulporganisaties en voorzieningen die helpen bij geldproblemen en hoe deze hulp bevalt, is er in juli 2021 een onderzoek uitgevoerd onder het Stadspaspanel. Het Stadsloket, Maatschappelijke dienstverleners (zoals Dynamo en Doras) en Sociaal raadslieden zijn de bekendste organisaties waar Amsterdammers terecht kunnen voor hulp bij geldproblemen. Ruim een kwart geeft aan goed overzicht in de persoonlijke financiën te hebben en ongeveer de helft zou contact opnemen met de gemeente als zij in een situatie terechtkomen waarin zij geldproblemen hebben. De respondenten die geen contact zouden opnemen, geven vooral aan dat ze geen vertrouwen hebben in de overheid en dat ze het liever zelf willen oplossen. Daarnaast beoordelen respondenten die bij geldproblemen reeds contact hebben gezocht met de gemeente de dienstverlening met gemiddeld een 5,6. Ze vinden bijvoorbeeld dat het traject te lang en omslachtig was en dat medewerkers niet genoeg expertise hadden.
Verder zijn er nog twee andere onderzoeken uitgevoerd. Er is onderzoek gedaan naar de bekendheid van de Stadspas en Pak Je kans. En er is ook onderzoek uitgevoerd naar de tevredenheid met het kindtegoed. De rapportages van alle vier de onderzoeken kunnen worden ingezien via deze pagina.